Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Ομιλία του κ. Βύρωνα Πολύδωρα στην παρουσίαση του βιβλίου 'Παρακαταθήκες Αετών"

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΕ «ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ ΑΕΤΩΝ»
Βύρων Πολύδωρας, Βουλευτής, π.  Πρόεδρος της Βουλής
(Εισήγηση κατά την παρουσίαση του βιβλίου στις 22/11/2012, στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών)
Γνώρισα τον συγγραφέα Αντιπτέραρχο Παναγιώτη Ηλ. Μπαλέ αρχικά σαν φήμη και κάτι σαν θετική αύρα που έπνεε στην Ανδρίτσαινα και έφθανε μέχρι το σπίτι μας όταν εγώ ήμουν παιδί 6-7 χρονών. Είχε πετύχει μεταξύ των πρώτων στη Σχολή Ικάρων. Την ίδια χρονιά είχε πετύχει και ο αδερφός μου ο Σωτήρης στη Νομική Αθηνών! Ήσαν και οι δυο τους οι αριστούχοι του ιστορικού Γυμνασίου Ανδριτσαίνης. Δεν ήταν το σχολείο εκείνο «πρότυπο» με κάποια συμβατική έννοια του όρου. Ήταν αρχέτυπο.
Με την έννοια ότι ήταν ένα από τα πρώτα επτά Γυμνάσια που ιδρύθησαν μόλις την τρίτη δεκαετία από την αναγέννηση του Νέου Ελληνικού κράτους και κρατούσε μια συνέπεια, αυστηρότητα και ακρίβεια στα γράμματα, στη διδασκαλία, στην ποιότητα και αξία των μαθητών και καθηγητών, στοιχεία που προσέδιδαν μίαν αναντικατάστατη προστιθέμενη αξία στην πόλη, και σ΄όλη την περιοχή της Ορεινής Ολυμπίας, που μετουσιώνονταν σε ένα αίσθημα υπερηφάνειας σε όλη την κοινωνία για αυτό που φιλοξενούσε ή μάλλον που κρατούσε στην αγκαλιά της: το Γυμνάσιό της. Αυτού του Γυμνασίου απόφοιτος ήταν ο νέος Ίκαρος, που μας χάρισε χαρά και υπερηφάνεια, ο Παναγιώτης Μπαλές. Παρακολουθήσαμε στη συνέχεια όλη την πορεία του, ως αρχηγού της τάξεως και της Σχολής και ως ακαταπόνητου αεροπόρου, πιλότου, διοικητού, εκπαιδευτού, διακεκριμένου αξιωματικού στο ΝΑΤΟ και αξεπέραστου επιτελούς. Αναφέρεται από τη θητεία του στο ΝΑΤΟ το αξιοσημείωτο περιστατικό, κατά το οποίο ο Αμερικάνος Διοικητής του, μετά από μια πτήση μαζί του, ειδικών προδιαγραφών και απαιτήσεων πτήση, δήλωσε: «στην καριέρα μου των 40 χρόνων δεν είχα ξανασυναντήσει αεροπόρο σαν τον Έλληνα Παναγιώτη Μπαλέ».
«Παρακαταθήκες Αετών» είναι ο τίτλος του βιβλίου. Και μας εισάγει μόνος του στα περιεχόμενα και στη θεματολογία του.
Δεν γράφει αυτοβιογραφικά. Παραθέτει ντοκουμέντα και πληροφορίες ανέκδοτες για τον ιστοριοδίφη ή τον ιστορικό του μέλλοντος. Γίνεται ένας συλλογικός συγγραφέας. Ένας εκφραστής της συλλογικής συνείδησης. Γράφει για λογαριασμό των πολλών συναδέλφων του Ιπταμένων αξιωματικών.
Και η γραφή του είναι δηλωτική μιας βαθειάς αφοσίωσης στο esprit de corps, στο πνεύμα ομάδος, που χαρακτηρίζει ως υπέρτατη αρετή όλα τα μέλη ενός καλοοργανωμένου, διακατεχομένου από υψηλό φρόνημα και πειθαρχημένου συνόλου, στρατιωτικού συνόλου. Ταξινομώντας τα θέματα που θέλει να προβάλει, να σχολιάσει και να κρίνει ευθύδικα, αληθινά και έντιμα ο συγγραφέας βρίσκουμε πως αυτά σχηματίζουν τρεις ενότητες:
Πρώτη: Η αντίκρουση εκείνων των ειδυλλιακών εικόνων και των ναρκισσιστικών αγιογραφιών, με τις οποίες κάποιες ηγεσίες της Αεροπορίας και των Ενόπλων Δυνάμεων, στο ύπατο μάλιστα αξίωμα, συγγράφουν εκθέσεις και αυτοβιογραφίες, ασκούνται σε χρήση ψευδωνύμων και βαφτίζουν την κομματοκρατία, την αναξιοκρατία, την εφεκτικότητα και ενδοτικότητα ως «αποστολή που εξετελέσθη». Ενώ στην ουσία η αποστολή του χρέους και του καθήκοντος είχε δραματικά παραμεληθή. Τη νομιμοποίησή του για τον δίκαιο λόγο της αντίκρουσης των επίμονα αλαζόνων την αντλεί ο Παναγιώτης Μπαλές από την Σοφόκλεια επιταγή «θαρσείν τ΄αληθή λέγειν», που συμπληρώνεται από το «τύπτετε τους ατάκτους ίνα μη επαίρονται» του Αποστόλου Παύλου.
Δεύτερη: Αφορά στην περιγραφή των δυσμενών αποτελεσμάτων της πολιτικής της ενδοτικότητας που κράτησε μισό τέταρτο του αιώνα με μόνο διάλειμμα της ανάσχεσης, το διάστημα των τριών ετών 90-93, και στη μάχη διαρκείας που έδωσε, ως αξιωματικός μάχης και ως επιτελής, για να μην εμπεδωθεί ως κυρίαρχη ιδεολογία. Ο συγγραφέας καταθέτει τις αποδείξεις του. Δεν συγχέει τις εκτιμήσεις και αξιολογήσεις του με τα μετρήσιμα και ιστορημένα γεγονότα. Κομίζει τις αποδείξεις με τη γραφή του. Η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο με το «μυθικό» 7:10. Τα προγράμματα εξοπλισμών και συγκεκριμένα οι τύποι των αεροσκαφών, το FIR, οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και παραβάσεις των κανόνων του διεθνούς δικαίου είναι τα θέματα που τον απασχολούν ιδιαίτερα γιατί τα γνωρίζει καλά. Γιατί τα έζησε μετά πόνου πολλού. Το πρότυπό του για την άμυνα του εθνικού εναέριου χώρου το κρατεί στην κασετίνα των παρακαταθηκών του από τη στάση του Πτεράρχου Ιωάννη Αναγνωστόπουλου, που μας την μεταφέρει:
Στην κρίση του 1967. «Προσπάθησα, λέει ο άξιος, ο υπερενενηκοντούτης, Ιωάννης Αναγνωστόπουλος, να έλθω σε τηλεφωνική επαφή με τον αμερικανό πτέραρχο Διοικητή του 6ου ATAF, για να του επιστήσω την προσοχή για τα συμβαίνοντα στο Αιγαίο, δηλ. στην ελληνική περιοχή αεραμύνης, με τις παραβιάσεις της τουρκικής αεροπορίας και ποιες θα είναι οι αντιδράσεις μου, σε περίπτωση που η τουρκική αεροπορία συνεχίσει αυτές τις παραβάσεις.
Ο Αμερικανός απέφευγε να βγει στο τηλέφωνο, παρά τις επανειλημμένες κλήσεις μου. Οπότε πήρα αμέσως στο τηλέφωνο τον ανώτερό του, Διοικητή τού υπερκείμενου νατοϊκού Στρατηγείου, στη Νεάπολη της Ιταλίας, φυσικό προϊστάμενο του, τον οποίο έτυχε να γνωρίζω από προηγούμενη θητεία μου στο AIRSOUTH και του είπα:
«Αντιμετωπίζω αλλεπάλληλες διεισδύσεις και παραβιάσεις τουρκικών αεροσκαφών στο Αιγαίο, δηλαδή στην ελληνική περιοχή αεραμύνης, χωρίς την υποβολή εκ μέρους των όπως προβλέπεται Flight Plan. Παίρνω στο τηλέφωνο τον COMSIXATAF για να του μιλήσω, και δεν βγαίνει, με αποφεύγει. Επί του θέματος αυτού, οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ προβλέπουν εκτέλεση αναγνώρισης και εντολή προσγειώσεως, με συνοδεία των αεροσκαφών αναχαιτίσεως, στο πλησιέστερο ελληνικό αεροδρόμιο. Εάν κάποιο τουρκικό αεροσκάφος δεν υπακούσει, θα δώσω εντολή, με βάση τους κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ, να καταρριφθεί».
Ο COMAIRSOUTH αφού με άκουσε προσεκτικά με καθησύχασε λέγοντας: «…. Θα δώσω αμέσως εντολή στον COMSIXATAF να έλθει εκεί (στην Λάρισα) το ταχύτερο για να λύσετε το πρόβλημα». Έτσι κι έγινε τελικά. Ο προϊστάμενός μου, στην αλυσίδα Διοίκησης του ΝΑΤΟ, COMSIXATAF ήλθε αμέσως, νύκτα και υπό βροχή μάλιστα, στον υφιστάμενό του, στην Διοίκηση του ΝΑΤΟ, Αρχηγό του ΑΤΑ στη Λάρισα, όπου το ανακύψαν θέμα διευθετήθηκε, και η γραμμή FIR καθιερώθηκε έκτοτε ως το προς ανατολάς όριο, προς την Τουρκία, της ελληνικής περιοχής Αεραμύνης».
Σημείωση του Π. Μπαλέ: Κατ΄αρχάς, τα όσα μας εξιστορεί ο Πτέραρχος Ιωάννης Αναγνωστόπουλος, είναι ένα καλό «μάθημα» σε όσες αναποτελεσματικές Ηγεσίες περιγράφουν «δονκιχωτικές» μονομαχίες σε ανούσια κείμενα.
Τρίτη: Η μικρή ιστορία ενός ιπταμένου αξιωματικού περιγράφεται με την μορφή ημερησίας διαταγής. Δεν ωραιολογεί υπέρ του εαυτού του ο Πτέραρχος. Επιλέγει και περιγράφει επεισόδια και περιστατικά της ζωής του στην Αεροπορία με θαυμαστή αποδεικτική γραφή. Δράττεται της ευκαιρίας κάθε φορά να μας μιλήσει για το πνευματικό και ηθικό έρμα και οπλοστάσιο που τον συνείχε, και που όριζε και κατηύθυνε όλη την αποστολή του. Κυρίαρχες έννοιες: πατρίδα, ευθύνη, φρόνημα, αποτέλεσμα. Αυτά υπηρέτησε. Από αυτά ενεπνέετο. Αλλά η κρυφή αρετή της βιογραφικής αυτής πτυχής είναι ότι δεν βιογραφεί τον εαυτό του. Ούτε ψιμυθιώνεται για τον τρόπο του διοικείν που άσκησε.
Σε μια νεοπαγή μονάδα στην οποία υπηρέτησε το 1975, την 338 Μοίρα Δ/Β, περιγράφει το κλίμα που επέβαλε σε λίγες γραμμές:
«Ουδείς χειριστής υπήρχε χωρίς συγκεκριμένα καθήκοντα και όλοι μαζί, με υψηλό ηθικό, συμμετείχαμε στην καθημερινή εργώδη υπερπροσπάθεια. Με την κατανομή δε και την ανάθεση καθηκόντων σε όλους, το βάρος επιμερίσθηκε, οι επικεφαλής των τμημάτων βοηθήθηκαν στο έργο τους, αλλά και οι νεώτεροι μυήθηκαν στα ειδικότερα προβλήματα της Μοίρας και απέκτησαν πολύτιμες εμπειρίες και γνώσεις για την μετέπειτα σταδιοδρομία τους. Πολλοί, από τους νεαρούς τότε χειριστές, μου εξομολογήθηκαν αργότερα, σε τυχαίες συναντήσεις μας, με σχεδόν ταυτόσημες όλοι τους αναφορές, ότι «… όλοι σας ψέγαμε τότε, που μας διώχνατε από την καντίνα για να πάμε στα γραφεία μας και να ασχοληθούμε με τα καθήκοντά μας. Αλλά σήμερα σας ευγνωμονούμε, για όλα εκείνα τα πολύτιμα εφόδια που μας δώσατε, τόσο χρήσιμα για την μετέπειτα καριέρα μας …». Ήταν από τις μεγαλύτερες ικανοποιήσεις που ένοιωθα, κάθε φορά που άκουγα τέτοια λόγια από Συναδέλφους μου, που είχαμε βρεθεί κάποτε, να υπηρετούμε μαζί το καθήκον μας, σε κάποια Μονάδα ή επιτελικό Γραφείο της Αεροπορίας μας».
Μιλά με ένα τρόπο εντυπωσιακά συλλογικό, τρόπο ισοτιμίας και συναδελφικότητας. Κανένας πόλεμος δεν διεξάγεται από μονάδες, αλλά από σύνολα και ηθικοπνευματικές οντότητες. Αυτό το δόγμα είναι εγχαραγμένο στο κύτταρό του. Αυτό αποδίδεται και στο βιβλίο του. Γράφει για τους συμμαθητές του στην Ικάρων. Για τους συναδέλφους του Ιπταμένους αξιωματικούς, για τους υφισταμένους του και τους προϊσταμένους του. Γράφει με γενναιότητα καρδίας και πνεύμα δικαιοσύνης. Και με ντοκουμέντα. Και όταν θίγει το κεφάλαιο της επαίσχυντης «κρίσεως αξιωματικού, του ευδοκίμως τερματίσαντος την σταδιοδρομία του», καταγγέλλει τα καταστροφικά και εμπαθή κομματικά αισθήματα που εκυριάρχησαν στην ψυχή και σκέψη των «κριτών» του και ενδύει την πικρία του με μια θαυμαστή και εντυπωσιάζουσα αξιοπρέπεια, καθώς μας δηλώνει την επίμονη αφοσίωσή του στο «Αιέν Υψικρατείν» των υπερήφανων ηγετών της Αεροπορίας. Τέτοιος υπήρξε και μένει ση συνείδηση όλων όσοι τον γνώρισαν, αυτός ο αριστεύς.
Είχα την τύχη να συναντήσω τον Πανάγο Μπαλέ όταν αυτός είχε τιμηθεί με την ανάθεση από τον Πρωθυπουργό Κων/νο Μητσοτάκη της Διοίκησης της ΕΥΠ. Εγώ ήμουν υπουργός τύπου και κυβερνητικός εκπρόσωπος, τότε, στα έτη 1990-1993. Και είδα εκ του σύνεγγυς τη μεθοδικότητα, την ευθύνη, την αξιοκρατική διοίκηση και τον εθνικό προσανατολισμό στη λειτουργία της Υπηρεσίας, που διείπε και εχαρακτήριζε τον τρόπο ενεργείν του Πτεράρχου Μπαλέ. Και ο Πρωθυπουργός δεν εφείδετο της δημόσιας αναγνώρισης αυτών των αρετών και ποιοτήτων του αξιωματικού που μας προσφέρει σήμερα τις «Παρακαταθήκες Αετών».-







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου